Là một trong Thăng Long tứ trấn, đền Quán Thánh không chỉ mang ý nghĩa linh thiêng mà còn là biểu tượng văn hóa tâm linh đặc trưng của vùng đất Kinh Kỳ. Gắn liền với tiếng chuông Trấn Vũ vang vọng trong thơ ca, ngôi đền thu hút du khách nhờ lối kiến trúc độc đáo và những hiện vật nghệ thuật quý giá. Cùng bài viết của Traveloka khám phá đền Quán Thánh – điểm đến nổi tiếng tại Hà Nội, nơi lưu giữ những câu chuyện lịch sử kỳ bí và vẻ đẹp trường tồn qua thời gian!

Đền Quán Thánh có tên chữ là Trấn Vũ Quán - là một trong bốn ngôi đền thuộc Thăng Long tứ trấn – biểu tượng văn hóa tâm linh đặc sắc của kinh thành Thăng Long. Được xây dựng dưới thời vua Lý Thái Tổ (1010 – 1028), ngôi đền thờ Huyền Thiên Trấn Vũ – một trong 4 vị thần trấn giữ cửa ngõ kinh thành Thăng Long xưa. Thăng Long tứ trấn gồm có 4 ngôi đền: Đền Bạch Mã phía đông, Đền Voi Phục phía tây, Đền Kim Liên phía Nam và Quán Thánh là ngôi đền trấn giữ phía bắc kinh thành.

Đền tọa lạc tại số 190 phố Quán Thánh, quận Ba Đình, Hà Nội, ngay cạnh Hồ Tây – một trong những điểm tham quan nổi tiếng Hà Nội. Đền không chỉ là nơi sinh hoạt tín ngưỡng của người dân Thủ đô mà còn thu hút đông đảo du khách bởi giá trị lịch sử, kiến trúc độc đáo và những pho tượng đồng có ý nghĩa nghệ thuật. Năm 1962, đền Quán Thánh được công nhận là Di tích lịch sử Hà Nội cấp Quốc gia, trở thành một địa điểm không thể bỏ qua khi du lịch Hà Nội.

Đền Quán Thánh được xây dựng từ thời nhà Lý, được trùng tu nhiều lần dưới các triều đại Lê, Nguyễn. Dưới thời vua Lê Hy Tông, chúa Trịnh Tạc đã giao cho con là Trịnh Căn chủ trì việc xuất kho di tạo Trấn Vũ Quán cùng pho tượng Thánh Trấn Vũ. Lúc bấy giờ, nghệ nhận Vũ Công Chấn đã cho đúc tượng Huyền Thiên Trấn Vũ bằng đồng hun để thay cho pho tượng bằng gỗ trước đó. Đây là một trong những tượng đồng lớn nhất Hà Nội, thể hiện nghệ thuật điêu khắc tinh xảo và phong cách cương nhu đặc trưng của Đạo Giáo.

Năm 1794, dưới thời vua Cảnh Thịnh, Đô đốc Tây Sơn là Lê Văn Ngữ đã cho đúc thêm một chiếc khánh lớn bằng đồng đặt tại chính điện - một hiện vật độc đáo được bảo tồn đến nay. Trong chuyến tuần thú Bắc thành, vua Minh Mạng cho đổi tên ngôi đền thành Chân Vũ Quán. Tên “Chân Vũ Quán” được tạc lại bằng chữ Hán trên nóc cổng tam quan, bức hoành trong bái đường thì vẫn để là Trấn Vũ Quán. Năm 1842, vua Thiệu Trị ghé thăm và ban tiền để đúc vòng vàng đeo vào pho tượng Thánh Trấn Vũ, thể hiện sự tôn kính đặc biệt dành cho vị thần này.

Đến nay, Đền Quán Thánh vẫn được biết đến với 2 tên gọi là Quán Thánh và Trấn Vũ Quán. “Quán” xuất phát từ cụm từ “Đạo Quán” – nơi thờ tự của Đạo Giáo. Đầu năm 1962, đền được công nhận là Di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia, cùng thời điểm với Chùa Trấn Quốc.

Dù đã qua nhiều lần trùng tu, đền Quán Thánh vẫn giữ được nét cổ kính, uy nghiêm. Đến nay, ngôi đền vừa là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa lịch sử, vừa là một trong những điểm tham quan Hà Nội nổi tiếng.

Đền Quán Thánh gắn liền với câu chuyện huyền bí về Thánh Trấn Vũ – vị thần được tôn kính trong thần thoại Việt Nam và Trung Quốc. Theo truyền thuyết, Huyền Thiên Trấn Vũ được giao nhiệm vụ trấn giữ Bắc môn Thiên phủ dưới thời nhà Tùy. Sau này, ngài hạ thế đầu thai làm con trai vua nước Tĩnh Lạc, Trung Quốc.

Khi trưởng thành, ngài từ bỏ quyền lực và tìm đến núi Vũ Dương để tu hành. Trải qua 42 năm khổ hạnh, Huyền Thiên Trấn Vũ đắc đạo và du ngoạn đến vùng đất Long Đỗ, sông Nhị Hà (Hà Nội ngày nay). Tại đây, ngài đã dừng chân và tu đạo bên Hồ Tây. Với đạo pháp cao siêu, ngài giúp dân làng xua đuổi tà ma, bảo vệ cuộc sống bình yên của họ.

Nhớ ơn công lao của ngài, dân làng lập đền thờ với tên gọi Trấn Vũ Quán, nay chính là Đền Quán Thánh – một trong những di tích nổi tiếng Hà Nội thu hút du khách thập phương. Ngoài ra, cũng có tích Huyền Thiên Trấn Vũ là sứ giả do Ngọc Hoàng phái xuống để diệt hồ ly 9 đuôi quấy phá làng Long Đỗ. Do đó, sau khi dời đô về thành Thăng Long, vua Lý Thái Tổ đã cho lập đền để trấn yểm yêu ma, quỷ quái.

Chính vì ý nghĩa tâm linh đặc biệt này, vào thời vua Lý Thái Tổ, khi dời đô về thành Thăng Long, ngôi đền đã được lập để trấn yểm yêu ma và bảo vệ kinh thành.

Cổng tam quan của Đền Quán Thánh được thiết kế với kết cấu độc đáo, mang đậm dấu ấn kiến trúc truyền thống. Cổng ngoài nằm ngay trên đường Thanh Niên, gồm 4 cột trụ lớn được trang trí bằng các họa tiết nổi bật như cá hóa rồng, mãnh hổ hạ sơn và hình tượng con nghê uy nghi trên đỉnh. Xung quanh cột là những câu đối đỏ chạm nổi, tăng thêm vẻ trang nghiêm cho ngôi đền – một trong những di tích nổi tiếng Hà Nội.

Phần tam quan tiếp nối cổng ngoài được xây dựng dưới dạng phương đình hai tầng với ba cửa. Cổng giữa được đắp nổi hình thần Rahu, thể hiện sự giao thoa văn hóa giữa tín ngưỡng Việt Nam và Ấn Độ. Tầng trên tam quan có treo một quả chuông đồng lớn được đúc vào năm 1677, dưới thời vua Lê Hy Tông. Đây là hiện vật quý giá ghi dấu một thời kỳ lịch sử đầy tự hào.

Qua khỏi tam quan, tiếp tục tham quan Đền Quán Thánh, bạn sẽ đến một nhà bia với nhiều văn bia tạc khắc ghi lại từng thời điểm trùng tu ngôi đền. Sau nhà bia là đền thờ liệt sĩ có cấu trúc kiểu phương đình, bên trong là ban thờ của các chiến sĩ đã hy sinh ở khu vực đền. Khu vực này được xây dựng theo kiến trúc phương đình, kết hợp hài hòa giữa vẻ cổ kính và không gian tôn nghiêm, góp phần khẳng định giá trị tâm linh và lịch sử của ngôi đền.

Sân bái là nơi bày biện và sắp xếp lễ vật. Khoảng sân nhỏ này có cây đa già, quanh đó là các bể cá và hòn non bộ. Trước bái đường là 2 lư hương lớn và bàn để chuẩn bị đồ lễ. Phần hiên bái đường được trang trí bằng các hình tượng đắp nổi như cá hoá rồng, hổ xuống núi. Hậu cung có bảng giới thiệu tượng đồng Huyền Thiên Trấn Vũ.

Bái đường của đền Quán Thánh gây ấn tượng với thiết kế mái ngói cong vút, nền gạch nung đỏ và không gian trang trí đậm nét thời Lê. Bên trong hậu cung có tượng đồng Huyền Thiên Trấn Vũ – một kiệt tác nghệ thuật được đúc bằng đồng đen.

Pho tượng Huyền Thiên Trấn Vũ cao 3,96m, nặng 4 tấn, được đặt trên phiến đá cẩm thạch, tượng trưng cho sức mạnh và sự bảo vệ thần linh đối với nhân dân. Tượng được đánh giá là tác phẩm đúc đồng xuất sắc nhất Việt Nam thời bấy giờ, ghi dấu nghệ thuật điêu khắc và tạc tượng đỉnh cao của dân tộc.

Ngoài ra, nhà bái đường còn có một pho tượng nhỏ hơn cũng được đúc bằng đồng đen, cùng một chiếc khánh đồng cổ từ thời chúa Trịnh. Hệ thống hoành phi, câu đối, hoa văn chạm khắc trên cột, xà, cửa và hơn 60 bài thơ chữ Hán tại đây đều mang đậm dấu ấn nghệ thuật thời Lê, góp phần làm nên giá trị văn hóa độc đáo cho điểm tham quan Hà Nội này.

Đền Quán Thánh vừa là nơi sinh hoạt văn hoá, tâm linh của của người dân Thủ đô vừa là điểm đến hấp dẫn trong chuyến tham quan, du lịch. Đến với ngôi đền nay, du khách sẽ có cơ hội tham gia vào các hoạt động tín ngưỡng sau đây:

Theo phong tục, việc đi lễ tứ trấn được diễn ra hàng năm theo tuần tự đông – tây – nam – bắc. Tại Quán Thánh, thứ tự lễ sẽ lần lượt là cổng tam quan, gian thờ đặt tượng Huyền Thiên Trấn Vũ và hậu cung ở phía sau. Đồ lễ có thể là đồ chay hoặc mặn tuỳ theo gia đình, mâm lễ tương tự như mâm lễ đi chùa cầu may. Bên cạnh đó, người ra còn chuẩn bị thêm tiền vàng và tiền để cho vào hòm công đức.

Lễ hội ở đền diễn ra vào ngày 3 tháng 3 âm lịch hàng năm với nhiều lễ nghi và hoạt động tín ngưỡng đặc sắc. Ngoài ra, vào ngày rằm, mùng 1 hàng tháng hay các dịp lễ tết, đền cũng mở cửa đón tiếp người dân đến dâng hương, lễ bái, cầu bình an, tài lộc...

Đền mở cửa cho khách vào tham quan và lễ bái từ 8h00 – 17h00 hàng ngày. Mùng 1 và ngày rằm hàng tháng, đền sẽ mở từ 6h00 – 20h00. Đặc biệt, trong đêm giao thừa, đền mở cửa đến hết đêm để mọi người đến dâng lễ, cầu bình an. Giá vé tham quan Đền Quán Thánh là 10.000 VND/ người, miễn phí vé cho trẻ nhỏ.

Đền Quán Thánh toạ lạc tại một góc của đường Thanh Niên và phố Quán Thánh, có thể trông ra Hồ Tây. Phố Quán Thánh nằm ngay khu vực trung tâm nên khá dễ tìm. Để đến được Đền Quán Thánh, bạn có thể đi bằng phương tiện cá nhân hoặc bắt taxi, xe ôm công nghệ:

Đối với du khách ở xa muốn ghé thăm Đền Quán Thánh, bạn có thể dễ dàng đặt vé máy bay đến Hà Nội để tham quan Đền Quán Thánh thông qua Traveloka. Với giao diện thân thiện và tính năng so sánh giá, Traveloka giúp du khách tìm kiếm chuyến bay phù hợp một cách nhanh chóng. Đây là cách tiện lợi để chuẩn bị cho hành trình khám phá một trong những điểm đến văn hóa và lịch sử nổi bật của Thủ đô.

Nếu bạn ở xa và cần di chuyển đến Hà Nội, đừng quên đặt vé máy bay đi Hà Nội trên Traveloka. Bạn cũng có thể sử dụng dịch vụ đưa đón sân bay tiện lợi để hành trình trở nên thoải mái và tiết kiệm thời gian hơn!

Vé máy bay Sài Gòn Hà Nội:

Vé máy bay Cần Thơ Hà Nội:

Để thuận tiện cho việc tham quan ngôi đền nổi tiếng này và các địa điểm du lịch gần đó, du khách nên lưu trú ở các nhà nghỉ, khách sạn thuộc quận Ba Đình. Hãy truy cập ngay vào ứng dụng du lịch Traveloka để tìm kiếm khách sạn gần Đền Quán Thánh. Traveloka luôn cập nhật các điểm lưu trú chất lượng tốt, giá rẻ tại nơi bạn đến, hỗ trợ đặt phòng nhanh, thanh toán dễ dàng.

Bạn có thể tham khảo một số hoạt động của Traveloka Xperience ở Hà Nội là:

Bạn có thể đặt vé vui chơi và tour du lịch ngắn ngày ở Hà Nội cùng với Traveloka để nhận được những khuyến mãi bất ngờ nhất nhé.

Những điều cần lưu ý khi tham quan Đền Quán Thánh:

Đền Quán Thánh sẽ là điểm đến hấp dẫn, không thể bỏ qua trong hành trình khám phá Thủ đô, đặc biệt là đối với những ai muốn tìm hiểu về văn hoá, tín ngưỡng dân tộc. Hy vọng những thông tin có trong bài viết này sẽ hữu ích cho bạn trong chuyến tham quan sắp tới.Cuối cùng, đừng quên truy cập ứng dụng du lịch Traveloka để cập nhật nhanh các deal hot khi đặt vé máy bay và đặt phòng khách sạn, du thuyền và các hoạt đông du lịch hấp dẫn khác.

Xem thêm: