Giọng hò quen quen từ những người con gái tảo tần, trong sương sớm lại khua mái chèo ra lại phiên chợ nổi để bán hàng nước phục vụ khách du lịch. Những lớp dân thương hồ cứ này đây mai đó, hết hàng lại rời đi, rồi quay lại với mảnh quê hương thứ hai trong đời, nơi những giá trị nông sản được trân trọng, nơi văn hóa bản địa được lưu trữ và nơi những nụ cười luôn tươi roi rói – Chợ nổi Cái Răng - Cần Thơ.

Mỗi lần về Cần Thơ, tôi lại phải bắt xuồng lúc 5 giờ sáng để đi chợ Cà Ràng – tên gốc của chợ nổi Cái Răng mà tôi được nghe từ một cô tài công da tay đồi mồi chen chút vào mộtnăm trước. Năm giờ sáng, trời như đang muốn vươn vai thức giấc với từng mảng xanh đỏ, dân thương hồ lại miệt mài dậy từ sớm để chuẩn bị hàng hóa, nào bí rợ, khoai lang, nào cà phê, hủ tíu.

Tiếng í ới gọi nhau lúc 2, 3 giờ sáng như chuông báo thức vùng chợ nổi vang danh với những nét văn hóa không nơi đâu có. Những ngôi nhà trên sông đã hạ đèn, dần chờ từng tia nắng sớm nhú lên để bắt đầu buổi bán hàng với nhiều mong ước. Nét hớn hở cười tươi chào hàng và cười sảng khoái khi bán được giá như tiếp sức cho những bạn hàng bên cạnh. Và cũng đâu đó, nét buồn thiu nhã nhặn giấu vào trong khi khách hàng lắc đầu khi những trái xoài chín cây vừa được hái xuống, khách không mua. Nhưng không sao, những cái chân vịt nhỏ xíu vẫn rẽ nước điêu luyện, rẽ sóng dòng Cầm Thi để tìm kiếm khách hàng khác, cứ thế ngày cứ trôi đi.

Con sóng cứ thế lớn dần, lớn dần với những đoàn tàu du lịch tiến đến. Chợ bỗng nô nức, vui hẳn lên vì tiếng khách du lịch trầm trồ vì sự mộc mạc của xứ mình.

Cách chuyền trái cây, cách cắt bắp cải, gọt khóm, hay bàn tay khéo léo nấu nồi nước lèo thơm phức làm nên một chợ nổi giản đơn, chất phác. Nhưng phải nhìn thấy được tục “điểm nhãn”, tục hạ thủy ghe mới thấy hết được sự hớn hở, niềm vui mừng khôn xiết. Chiếc ghe, chiếc xuồng đôi khi là cả gia tài, biết bao mồ hôi công sức, mới có được ngôi nhà thứ hai, bồng bềnh, bềnh bồng. Nhìn cái cách dân thương hồ hỏi thăm nhau, mới thấy hết cái tình, cái nghĩa của những người không quen. Người này hết hàng, người kia chưa, thế là “Đưa bớt đây, tao rao tiếp cho, xíu hết đưa tao hai chục ngàn uống cà phê được rồi” …

Những cây bẹo treo đầy hàng cũng dần được hạ xuống, gỡ bớt khi những loại nông sản đã được bán hết, bụng tàu vơi dần, nhẹ bẫng lên trên mặt nước. Chỉ có lúc này, dân thương hồ mới nhẹ lòng được, khi hàng đã vơi đi, công lao tác dầu gì cũng đã được thu lại, dù cho có lỗ đôi phần. Nụ cười vẫn nở, chiều đến, họ xúm lại với nhau trên những mái che tạm bợ trên mui tàu, bày mấy con khô nướng cháy xem, vài cốc rượu, đĩa xoài nhà trồng, rồi nhâm nhi. Lúc trời sụp tối, tiếng đờn cò, đờn nhị lại được thả theo sóng nước dòng sông.

Mênh mang, thoang thoảng, đậm đà vị nhớ nhung quê hương xứ sở, thương về người mẹ già đang trông con tàu trở về sau dăm tuần bươn chải, hay nhớ về ánh mắt của những đứa con mới chập chững vài tuổi đầu, nghỉ hè phải ra đồng mót lúa, lùa vịt kiếm tiền ăn vặt, chờ ngày ba mẹ về. Cứ thế đêm lại buông, lại thong thả, lại rù rì tiếng thở, của những người giữ nét quê, nhìn nhẹ tênh.

Những chiếc bè kết lại, như một lời cam kết với dòng sông cái hiền hòa rằng, sẽ có những trái tim gắn kết, ở lại để nung mãi hơi ấm văn hóa chợ nổi. Dù con chữ còn là thứ rất xa lạ, nhưng tình nghĩa đã lấp đầy những khoảng trống, đưa những trái tim xa lạ gần nhau hơn, kết bè cùng nhau tránh úp ghe mỗi độ sóng lớn. Thế là gần nhau, trao nhau miếng khô, bó rau, cốc rượu lời hát.

Và rồi lại chuẩn bị thức giấc, chuẩn bị mang tấm lòng thân ái ra tiếp đãi những vị khách phương xa, để tích góp và hiện thực mơ ước của những đứa con nhỏ đang núp phía sau lưng mẹ. Chợ nổi Cái Răng - Cần Thơ vẫn sống, vẫn bình yên, vẫn cứ đậm đà. Không còn là sự cạnh tranh, với từng lớp sóng đó, họ xem không gian nơi đây mà một mái nhà, một bầu khí bình yên mà đi đâu cũng phải nhắc nhớ: về Cái Răng!
Tác giả: Traveloka Intern Triệu Trần Thắng

*Bài viết tham gia chương trình Traveloka Goloca

Traveloka Golocal là chương trình viết blog giới thiệu những địa điểm đẹp trên khắp đất nước Việt Nam. Đây là cơ hội tuyệt vời để quảng bá du lịch địa phương đến mọi người. Với mỗi bài viết đạt yêu cầu bạn sẽ nhận ngay 800.000 VND và cơ hội làm Cộng tác viên với Traveloka. Thông tin chi tiết về chương trình xem tại: https://www.traveloka.com/vi-vn/golocal