Văn Miếu Quốc Tử Giám là quần thể nằm trong danh sách các Di tích Quốc gia đặc biệt của Việt Nam, niềm tự hào của con dân đất Việt. Với bề dày văn hóa – lịch sử lâu đời, khu di tích đã trở thành điểm đến hấp dẫn trong các chuyến tham quan, khám phá du lịch Hà Nội. Đồng thời, đây cũng là nơi mà các cô cậu học trò, sĩ tử đến cầu may mắn trước mỗi kỳ thi quan trọng.

Cùng bài viết sau đây của Traveloka tìm hiểu về di tích Văn Miếu và bỏ túi cho mình những kinh nghiệm hữu ích trước khi đến với địa điểm này.

Văn Miếu Quốc Tử Giám là một quần thể di tích nằm ở số 58 phố Văn Miếu, quận Đống Đa, Hà Nội. Đây không chỉ là ngôi trường đại học đầu tiên ở nước ta mà còn là nơi lưu giữ những dấu ấn văn hóa – lịch sử nghìn năm văn hiến.

Công trình được xây dựng trên một khu đất hình chữ nhật có diện tích khoảng 54.331 m2, mang đậm dấu ấn kiến trúc thời đầu nhà Nguyễn. Tổng thể khu di tích được bao bọc bởi 4 bức tường gạch vồ cực kỳ kiên cố, bên trong có nhiều công trình kiến trúc với quy mô lớn nhỏ khác nhau.

Ngày nay, Văn Miếulà một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng nhất ở Thủ đô Hà Nội. Bên cạnh đó, đây còn là nơi tổ chức các hoạt động tôn vinh truyền thống tôn sư trọng đạo, thể hiện tinh thần hiếu học của học sinh, sinh viên khắp mọi miền tổ quốc.

Di sản Văn Miếu Quốc Tử Giám mở cửa đón khách tham quan vào tất cả các ngày trong tuần, kể cả cuối tuần và lễ tết.

Giá vé tham quan Văn Miếu là 30.000 VND/ lượt, miễn phí vé hoặc giảm giá 50% cho một số đối tượng đặc biệt.

Văn Miếu được xây dựng dưới thời vua Lý Thánh Tông (tháng 8 năm 1070), vừa là nơi thờ các bậc thánh nhân Đạo Nho vừa là trường học hoàng gia dành cho Hoàng thái từ. Thái tử Lý Càn Đức, tức vua Lý Nhân Tông chính là học trò đầu tiên của ngôi trường này.

Sau khi lên ngôi, vua Lý Nhân Tông đã cho lập trường Quốc Tử Giám ngay bên cạnh Văn Miếu. Đây là ngôi trường chỉ dành riêng cho con cái các bậc vua quan, quyền quý lúc bấy giờ. Năm 1253, dưới thời vua Trần Thái Tông, Quốc Tử Giám được đổi tên thành Quốc học viện, thu nhận cả con em nhà thường dân học giỏi.

Từ năm 1300 – 1357, tức thời vua Trần Minh Tông, Chu Văn An được mời nhậm chức Quốc Tử Giám tư nghiệp, tương ứng với chức vụ hiệu trưởng ngày nay. Ông là người quản lý các hoạt động liên quan đến Quốc Tử Giám, bao gồm cả việc dạy học cho Thái tử Trần Vượng.

Quần thể di tích nằm ngay giữa 4 con phố chính là Tôn Đức Thắng, Văn Miếu, Quốc Tử Giám và Nguyễn Thái Học. Để đến được đây, du khách có thể lựa chọn một trong các loại phương tiện sau:

Ở Hà Nội có rất nhiều tuyến xe buýt có trạm dừng gần với Văn Miếu. Tùy theo nơi ở mà bạn có thể bắt các tuyến xe như: số 02 (Bác Cổ - Bến xe Yên Nghĩa), số 23 (tuyến vòng khép kín Nguyễn Công Trứ), số 32 (Bến xe Giáp Bát – Nhổn), số 38 (Nam Thăng Long – Mai Động) hoặc số 41 (Nghi Tàm – Bến xe Giáp Bát).

Xe buýt 2 tầng là một loại phương tiện khá mới mẻ tại Hà Nội, phù hợp cho các chuyến tham quan Văn Miếu Quốc Từ Giám và nhiều địa điểm khác ở Thủ đô. Ngoài ra, bạn cũng có thể chọn tour du lịch nội thành bằng xe đạp của các đơn vị lữ hành để có trải nghiệm thú vị hơn.

Lộ trình di chuyển bằng phương tiện cá nhân đến Văn Miếu khá đơn giản. Tuy nhiên, du khách cũng cần chú ý quan sát biển báo giao thông, bởi các cung đường xung quanh Văn Miếu đều là đường một chiều.

Lộ trình như sau: xuất phát từ Hồ Hoàn Kiếm, men theo đường Lê Thái Tổ rồi rẽ phải vào Tràng Thi. Chạy thẳng đường Tràng Thi đến đường Điện Biên Phủ và rẽ trái để vào Trần Phú. Từ Trần Phú tiếp tục rẽ trái vào Chu Văn An, rẽ phải qua Nguyễn Thái Học sẽ đến Văn Miếu.

Để thuận tiện cho việc tham quan, du lịch Văn Miếu Quốc Tử Giám, du khách nên lưu trú tại các nhà nghỉ và khách sạn Hà Nội ở quận Đống Đa. Ứng dụng du lịch Traveloka hỗ trợ tìm kiếm khách sạn giá tốt gần Văn Miếu, đặt phòng nhanh chóng, thanh toán dễ dàng.

Gợi ý khách sạn gần Văn Miếu Quốc Tử Giám, nhà nghỉ tiện nghi, giá tốt bao gồm:

Vị trí: Số 19 Hàng Cháo, Cát Linh, Đống Đa.

Mức giá: từ 273.000 VND/ đêm.

Royal Hotel sẽ mang đến cho du khách những giây phút nghỉ ngơi thoải mái với hệ thống phòng ốc khang trang, sạch sẽ. Chất lượng dịch vụ được đánh giá cao, nhân viên tận tình, hỗ trợ khách 24/24, mức giá cũng cực kỳ phải chăng.

Vị trí: Số 26 - 28 Ngõ Hàng Bột, Cát Linh, Đống Đa.

Mức giá: từ 765.000 VND/ đêm.

Hanoi Emotion Hotel nằm ngay trục đường chính nên rất thuận tiện cho việc tham quan, đi lại. Khách sạn có đa dạng các loại phòng, từ phòng đơn, phòng đôi cho đến phòng gia đình, đầy đủ tiện nghi cần thiết.

Vị trí: Số 54B Quốc Tử Giám, Văn Miếu, Đống Đa.

Mức giá: từ 516.000 VND/ đêm.

Van Mieu 1 Hotel là điểm đến lý tưởng cho những ai đang tìm kiếm một khách sạn ở gần Văn Miếu Quốc Tử Giám. Khách sạn chỉ cách Văn Miếu hơn 300 m, nằm ngay khu vực trung tâm nên rất dễ tìm và tiện đi lại. Chất lượng phòng ốc tốt, nhiều hạng phòng cho khách hàng lựa chọn.

Vị trí: Số 12 Ngô Sĩ Liên, Văn Miếu, Đống Đa.

Mức giá: từ 669.600 VND/ đêm.

A25 Hotel sở hữu thiết kế hiện đại, phòng ốc đầy đủ tiện nghi, hứa hẹn sẽ đem đến cho bạn những trải nghiệm tốt nhất. Bên cạnh đó, khách sạn này còn ghi điểm bằng cung cách phục vụ thân thiện, nhiệt tình, có bữa sáng theo yêu cầu.

Văn Miếu Quốc Tử Giám được chia thành 5 khu vực, bố cục Nho giáo đăng đối từng khu, từng lớp theo trục Bắc Nam. Các khu vực Nội Tự được ngăn cách với nhau bằng sân đình, hồ nước hoặc lối đi. Hệ thống cửa 1 chính, 2 phụ được trang trí theo phong cách kiến trúc phương đông cổ - đôi rồng chầu mặt nguyệt.

Các công trình nổi bật trong quần thể di tích này gồm có:

Hồ Văn còn có tên gọi khác là hồ Minh Đường hay hồ Giám, là điểm tham quan nằm ngay trước cổng Văn Miếu. Theo ghi chép của sử liệu, hồ Văn là công trình hồ rộng lớn, rộng đến một vạn chín trăm thước. Giữa lòng hồ là gò Kim Châu, trên gò có Phán Thủy Đường. Phán Thủy Đường cũng chính là nơi diễn ra các buổi bình văn của nho sĩ kinh thành xưa.

Văn Miếu Môn là cổng tam quan bên ngoài di tích Văn Miếu Quốc Tử Giám. Tổng thể cổng tam quan có 3 cửa và 2 tầng, tầng trên đề 3 chữ Văn Miếu Môn theo chữ Hán cổ. Phía trước Văn Miếu Môn là 2 tấm bia Hạ mã nằm 2 bên và tứ trụ nghi môn ở giữa.

Tương truyền, khi đi qua Văn Miếu, dù là công hầu hay khanh tướng thì đều phải xuống ngựa, hạ võng đi bộ, ít nhất là từ tấm bia Hạ mã này đến tấm bia Hạ mã bên kia. Điều này cho thấy, Văn Miếu là một công trình mang tính trang trọng, tôn nghiêm và có ý nghĩa lớn lao đối với các Vương triều phong kiến.

Đại Trung Môn là lớp cổng thứ 2 của Văn Miếu, qua Văn Miếu Môn. Công trình gồm 3 gian, được xây dựng trên nền gạch cao, lợp ngói mũi hài theo kiểu mái đình thời xưa.

Trước và sau Đại Trung Môn là một không gian rộng lớn với những con đường song song nối dài, hồ nước, cây cỏ. Tất cả tạo nên một Văn Miếu Quốc Tử Giám đầy uy nghiêm nhưng cũng không kém phần tĩnh mịch, thanh nhã chốn “văn vật sở đô”.

Khuê Văn Các là công trình được xây dựng bởi Tổng trấn Nguyễn Văn Thành vào năm 1805, dưới thời nhà Nguyễn. Đây là lầu vuông 8 mái, gồm 4 mái thượng và 4 mái hạ, cao gần 9 thước. Công trình nằm trên một nền nền đất vuông, chiều dài mỗi cạnh chừng 6,8 m.

Khuê Văn Các gây ấn tượng với du khách bằng lối kiến trúc dạng cổ lầu cực kỳ độc đáo. Tầng dưới có 4 trụ gạch vuông được chạm trổ hoa văn tinh xảo, làm bệ đỡ cho tầng gác bên trên. Tầng trên là kiến trúc sơn son thếp vàng với 2 lớp mái ngói đỏ chồng lên nhau tạo thành công trình 8 mái đặc biệt. Tường gác nổi bật với các ô cửa sổ tròn, được ví như mặt trời hay ngôi sao khuê đang tỏa sáng.

Đây là 2 công trình mà du khách không thể bỏ qua khi tham quan Văn Miếu Quốc Tử Giám. Giếng Thiên Quang có dạng hình vuông, ngụ ý tượng trưng cho mặt đất, được đặt ngay phía sau Khuê Văn Các. Giếng Thiên Quang và Khuê Văn Các là đại diện cho tinh hoa đất trời quy tụ về trung tâm văn hóa – giáo dục Đế đô Thăng Long xưa.

Bên cạnh Giếng Thiên Quang chính là 2 dãy bia đá lớn – bia Tiến sĩ. Mỗi tấm bia là một tác phẩm điêu khắc, vừa mang tính nghệ thuật, vừa có ý nghĩa về mặt tâm linh. 82 tấm bia Tiến sĩ được đặt trên lưng của 82 con rùa bằng đá xanh. Trên bia đá là thông tin của 82 thủ khoa trong các kỳ khoa cử qua từng triều đại phong kiến Việt Nam.

Nằm trong quần thể di tích Văn Miếu Quốc Tử Giám, Đại Thành Môn cũng có cấu trúc tương tự như Đại Trung Môn. Qua khỏi Đại Thành Môn, du khách sẽ đến với một khoảng sân rộng lát đá Bát Tràng, dẫn tới khu điện thờ Đại Bái Đường – khu vực trung tâm của Quốc Tử Giám.

Đại Bái Đường có tổng cộng 9 gian, 2 tường hồi 2 bên, mặt trước và sau để trống. Trong Đại Bái Đường chỉ có án hương thờ ở gian chính giữa, các gian còn lại đều bỏ không. Khu điện thờ này được dùng làm nơi hành lễ trong các kỳ tế tự xuân thu thời xưa.

Đền Khải Thánh là công trình nằm ở vị trí sau cùng của khu di tích. Đền là nơi thờ phụng phụ mẫu của Khổng Từ là Thúc Lương Ngột và Nhan Thị. Trước đây, nơi này từng là khu cư xá hay khu Thái Học với 150 gian phòng dành cho các giám sinh.

Đến năm 1946, công trình bị phá hủy hoàn toàn sau một trận bắn phá đại bác của thực dân Pháp. Sau đó, Đền Khải Thánh được xây mới và bảo tồn cho đến tận hôm nay.

Văn Miếu Quốc Tử Giám sẽ là điểm đến hấp dẫn, không thể bỏ qua cho những ai muốn tìm hiểu về các giá trị văn hóa – lịch sử Việt Nam. Ngoài ra, đây cũng sẽ là trải nghiệm thú vị trong hành trình tham quan, khám phá Thủ đô xinh đẹp.

Các bạn cũng đừng quên truy cập vào ứng dụng du lịch Traveloka để săn ngay các deal hot về vé máy bay và đặt phòng khách sạn nhé!

Xem thêm: