Cá đuối là một trong những loài sinh vật biển thu hút sự chú ý của nhiều người yêu thiên nhiên, nhờ hình dáng độc đáo và những đặc điểm sinh học ấn tượng. Loài cá này phân bố rộng rãi ở các vùng biển trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam.
Bên cạnh khám phá đặc điểm sinh học, tập tính săn mồi và sinh sản của chúng, việc tìm hiểu về các địa điểm tham quan cá đuối ở Việt Nam cũng là một trải nghiệm thú vị đối với những ai yêu động vật. Bài viết dưới đây Traveloka sẽ giới thiệu cho bạn chi tiết về đặc điểm, tập tính của chúng cùng những thủy cung nổi tiếng đang bảo tồn và chăm sóc chúng.
Cá đuối có mặt tại nhiều vùng biển lớn Việt Nam. @shutterstock
Cá đuối là một loài động vật thuộc lớp Chondrichthyes, là một trong những nhóm cá cổ xưa nhất tồn tại trên trái đất. Chúng được biết đến với cơ thể dẹp, dạng hình đĩa, mở rộng sang hai bên giống như đôi cánh. Cấu tạo này cho phép chúng bơi lội một cách duyên dáng và uyển chuyển trong nước.
Cá đuối có một bộ xương sụn thay vì xương cứng như hầu hết các loài cá khác, điều này giúp chúng linh hoạt hơn khi di chuyển. Cơ thể của chúng được bao phủ bởi một lớp da nhám, có tác dụng như một loại áo giáp bảo vệ.
Mặc dù có họ hàng gần với cá mập, nhưng cá đuối thường hiền lành hơn và ít khi tấn công con người. Tuy nhiên, một số loài cá này có gai độc ở đuôi, có thể gây nguy hiểm nếu không cẩn thận tiếp xúc ở cự ly gần.
Cá đuối bơi một cách uyển chuyển nhờ hai cánh to và mỏng. @shutterstock
Tại Việt Nam, có nhiều loài cá đuối khác nhau sinh sống ở các vùng biển và sông nước:
Cá đuối gai độc (Dasyatidae)
Đây là một trong những phân loài phổ biến nhất tại Việt Nam, thường sống ở vùng biển cạn, đặc biệt là ở các vùng ven bờ và cửa sông. Loài này nổi bật với cái đuôi dài, có gai độc, thường được sử dụng để tự vệ. Loài này gai độc có thể bắt gặp ở nhiều vùng biển từ Bắc vào Nam, đặc biệt là ở Vịnh Hạ Long, Nha Trang, và các vùng biển miền Trung.
Cá đuối màng (Mobulidae)
Loài cá này có kích thước khổng lồ và hình dạng đặc biệt, cũng xuất hiện tại Việt Nam, đặc biệt là ở vùng biển sâu và xa bờ. Những vùng biển như: Nha Trang, Côn Đảo, và Phú Quốc là những nơi có thể thấy chúng.
Cá đuối màng là phân loài phổ biến tại Việt Nam. @shutterstock
Cá đuối điện (Torpedinidae)
Loài này có khả năng phát ra điện để săn mồi và tự vệ. Chúng thường sinh sống ở các vùng biển nông, bãi cát hoặc bùn. Tại Việt Nam, phân loài này thường thấy ở các vùng biển phía Nam, như Côn Đảo, Phú Quốc.
Cá đuối nước ngọt (Potamotrygonidae)
Mặc dù ít phổ biến hơn, loài cá này sống chủ yếu trong các sông nước ngọt, đặc biệt là ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Chúng có màu sắc và hoa văn đa dạng, giúp chúng hòa mình vào môi trường xung quanh để tránh kẻ thù.
Bạn có thể dễ dàng nhận biết cá đuối nhờ thân hình dẹp, dạng đĩa, chiếc đuôi dài và mạnh mẽ. Đôi mắt của chúng thường nhỏ nằm ở phần trên của đầu, trong khi miệng rộng và nằm ở phía dưới, điều này cho phép chúng dễ dàng kiếm ăn từ đáy biển mà không cần di chuyển nhiều.
Tùy theo loài và môi trường sống mà từng phân loài cá này cũng có những đặc điểm khác nhau. Cá đuối điện có khả năng phát ra điện để săn mồi và tự bảo vệ, còn cá đuối gai sẽ chứa nhiều gai độc. Sự kết hợp giữa ngoại hình cùng với những đặc điểm phòng vệ độc đáo, chúng có thể xem là một loài cá vừa uyển chuyển vừa có sức mạnh đáng gờm trong thế giới đại dương.
Cá đuối có cấu tạo mắt và miệng khá đặc biệt. @shutterstock
Loài cá này có tập tính xã hội đa dạng, một số phân loài thích sống đơn độc, trong khi đó cũng có một số phân loài thường di chuyển theo đàn. Đặc biệt là vào mùa di cư, những đàn cá này có thể trở thành một cảnh tượng ấn tượng dưới đáy biển.
Tập tính sinh sản
Quá trình sinh sản của cá đuối cũng khá đặc biệt. Nhiều loài đẻ trứng, nhưng cũng có một số loài sinh con. Trong trường hợp đẻ con, con cái thường mang thai từ vài tháng đến hơn một năm.
Con non khi chào đời đã phát triển đầy đủ, có khả năng tự bảo vệ và săn mồi. Số lượng con non thường ít, điều này giúp cá mẹ có thể dành nhiều sự chăm sóc hơn cho mỗi con, tăng cơ hội sống sót cho thế hệ sau.
Con non hầu như phát triển đầy đủ ngay khi chào đời. @shutterstock
Tập tính săn mồi
Cá đuối là những kẻ săn mồi khá hiệu quả, nhờ vào khả năng ẩn mình và phục kích. Chúng thường nằm im dưới đáy biển, vùi mình trong cát hoặc bùn để tránh sự chú ý, chờ con mồi đến gần rồi bất ngờ tấn công.
Thức ăn của chúng chủ yếu là các loài giáp xác, cá nhỏ, và sinh vật đáy biển. Với một số loài có gai độc hoặc khả năng phát điện, chúng còn sử dụng những đặc điểm này để làm tê liệt con mồi, giúp việc săn bắt trở nên dễ dàng hơn.
Một số phân loài có tính xã hội cao và di chuyển theo đàn. @shutterstock
Tại Việt Nam, bạn có thể tìm thấy loài cá này trong tự nhiên tại nhiều nơi như: Vịnh Hạ Long, Nha Trang, Côn đảo, Phú Quốc hay đồng bằng sông Cửu Long. Mặt khác, loài động vật này cũng được bảo tồn và nuôi dưỡng tại nhiều thủy cung lớn từ Nam chí Bắc. Dưới đây là một số thủy cung mà bạn có thể đến để chiêm ngưỡng chúng:
Khu vui chơi giáo dục VinKE & thủy cung Times City Hà Nội là một trong những thủy cung lớn nhất và hiện đại nhất tại Việt Nam. Với diện tích lên đến 4.000m², thủy cung này được thiết kế theo mô hình của một đại dương thu nhỏ, mang đến cho du khách trải nghiệm khám phá thế giới biển đa dạng và phong phú.
Đường hầm thủy cung tại Times City - Hà Nội. @vinwonders
Với hơn 30.000 sinh vật biển đa dạng, thủy cung này cung cấp trải nghiệm khám phá thế giới đại dương sống động, bao gồm một đường hầm 360 độ cho phép quan sát cận cảnh các loài sinh vật biển. Bên cạnh cá đuối, du khách còn có thể chiêm ngưỡng cá mập, sứa biển, rùa biển và nhiều loài bò sát khác trong không gian mô phỏng tự nhiên.
Vé khu vui chơi giáo dục VinKE & Thủy cung Times City Hà Nội
8.9/10
Vĩnh Tuy
220.000 VND
Thủy cung Kim Quy là một điểm đến hấp dẫn nằm trong khu phức hợp giải trí VinWonders Phú Quốc. Thủy cung này trưng bày hàng ngàn loài sinh vật biển, mang đến trải nghiệm sống động về đại dương.
Thủy cung khổng lồ với 5 thế giới đại dương kỳ thú. @vinwonders
Bên cạnh cá đuối, du khách còn có thể thấy các loài đặc sắc như cá mập, cá ngựa, sứa, và rùa biển. Các bể cá được thiết kế đẹp mắt với những mô phỏng môi trường sống tự nhiên, giúp du khách khám phá thế giới dưới nước một cách chân thực và ấn tượng.
Vé VinWonders Phú Quốc
8.9/10
xã Gành Dầu
710.000 VND
Cung điện Hải Vương là một trong sáu phân khu đặc sắc của công viên giải trí VinWonders Nha Trang. Đây cũng là một trong những thủy cung lớn nhất và hiện đại nhất tại Việt Nam. Với kiến trúc hoành tráng và các khu trưng bày độc đáo, thủy cung là nhà của hơn 30.000 sinh vật biển từ khắp nơi trên thế giới.
Cung điện Hải Vương tại Nha Trang với nhiều sinh vật thú vị. @vinwonders
Tại đây, du khách có thể chiêm ngưỡng nhiều loài sinh vật biển đặc sắc như: cá mập, cá đuối, cá hề, sứa, hải cẩu và cả chim cánh cụt. Đặc biệt, tại đây còn có đường hầm thủy cung lớn, nơi du khách có thể ngắm nhìn sinh vật biển bơi lội ngay trên đầu và xung quanh, mang lại cảm giác như đang thực sự bước vào lòng đại dương.
Vé VinWonders Nha Trang
8.6/10
Vĩnh Nguyên
100.000 VND
Thủy cung Đầm Sen Sài Gòn là một trong những điểm tham quan hấp dẫn tại Công viên Văn hóa Đầm Sen. Với không gian rộng lớn và các bể nuôi trưng bày sinh vật biển đa dạng, thủy cung mang đến cho du khách trải nghiệm về thế giới đại dương.
Thủy cung Đầm Sen là ngôi nhà của hàng nghìn sinh vật biển . @congviendamsen
Nếu có niềm yêu thích và muốn tìm hiểu thêm về loài sinh vật biển này, bạn có thể chọn một trong những thủy cung nói trên làm điểm tham quan trong tương lai. Đối với những địa điểm gần, bạn có thể lựa chọn xe máy, taxi hoặc mua vé xe khách để đến thủy cung.
Trong khi đó, đối với những ai từ xa đến và muốn tiết kiệm thời gian di chuyển, có thể lựa chọn máy bay. Bạn có thể kết hợp du lịch tại điểm đến và tham quan thủy cung tại nơi đó. Dưới đây là một số đường bay mà du khách có thể tham khảo:
Mon, 19 May 2025
VietJet Air
Hà Nội (HAN) đi TP HCM (SGN)
Bắt đầu từ 1.363.583 VND
Sat, 10 May 2025
Vietravel Airlines
Hà Nội (HAN) đi TP HCM (SGN)
Bắt đầu từ 1.475.303 VND
Thu, 29 May 2025
Vietnam Airlines
Hà Nội (HAN) đi TP HCM (SGN)
Bắt đầu từ 1.670.025 VND
Sat, 17 May 2025
VietJet Air
TP HCM (SGN) đi Nha Trang (CXR)
Bắt đầu từ 811.965 VND
Mon, 19 May 2025
Vietnam Airlines
TP HCM (SGN) đi Nha Trang (CXR)
Bắt đầu từ 944.054 VND
Tue, 6 May 2025
VietJet Air
Hà Nội (HAN) đi Phú Quốc (PQC)
Bắt đầu từ 1.566.161 VND
Tue, 13 May 2025
VietJet Air
Hà Nội (HAN) đi Phú Quốc (PQC)
Bắt đầu từ 2.110.710 VND
Wed, 7 May 2025
VietJet Air
Hà Nội (HAN) đi Phú Quốc (PQC)
Bắt đầu từ 2.538.873 VND
Tue, 13 May 2025
Vietravel Airlines
TP HCM (SGN) đi Hà Nội (HAN)
Bắt đầu từ 1.356.600 VND
Mon, 12 May 2025
VietJet Air
TP HCM (SGN) đi Hà Nội (HAN)
Bắt đầu từ 1.363.583 VND
Tue, 27 May 2025
Vietnam Airlines
TP HCM (SGN) đi Hà Nội (HAN)
Bắt đầu từ 1.794.105 VND
Bạn nên lựa chọn máy bay để tiết kiệm thời gian di chuyển. @shutterstock
Để tiết kiệm thời gian và không phải lo lắng về phương tiện di chuyển từ sân bay đến khách sạn, địa điểm tham quan, bạn có thể đặt dịch vụ đưa đón sân bay tại Traveloka cùng vé máy bay.
Trước mỗi chuyến du lịch việc đặt phòng khách sạn nghỉ ngơi là việc vô cùng quan trọng. Để tiết kiệm thời gian di chuyển, bạn nên cân nhắc lựa chọn những khách sạn gần thủy cung. Traveloka gợi ý bạn một số khách sạn gần điểm tham quan có thể lựa chọn:
Khách sạn có thiết kế ấm áp và gần gũi. @M Village CMT8
Khi tham quan thủy cung bạn nên lưu ý những điểm sau để có những trải nghiệm thú vị và hoàn hảo hơn:
Không nên làm ồn khi khám phá đường hầm thủy cung. @shutterstock
Việc tìm hiểu về cá đuối không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các sinh vật biển mà còn nâng cao ý thức bảo vệ môi trường biển, góp phần gìn giữ sự đa dạng sinh học của đại dương. Hiện không có nhiều địa điểm tại Việt Nam vẫn còn chăm sóc và bảo tồn sinh vật biển này. Hy vọng với những chia sẻ trên sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin nếu có nhu cầu chiêm ngưỡng trực tiếp chúng.
Nếu có kế hoạch tham quan trong thời gian tới, đừng quên đặt trước vé máy bay, phòng khách sạn cũng như tour du lịch, vé vui chơi và tham quan giải trí Traveloka Xperience trước chuyến đi để nhận về những ưu đãi cực hot.