Thú mỏ vịt (tên tiếng Anh: Platypus) là một loài động vật quen thuộc trong các bộ phim hoạt hình. Loài vật này được mô tả với sự pha trộn của các loài quen thuộc hơn: vịt (mỏ và chân có màng), hải ly (đuôi) và rái cá (thân và lông). Nhưng liệu loài vật này có thật ở ngoài đời hay không và nếu có thì chúng có những điểm gì đặc biệt? Hãy cùng Traveloka tìm hiểu các thông tin về loài thú này ngay trong bài viết sau đây bạn nhé!
Thú mỏ vịt có hình dáng kỳ lạ. @Shutterstock
Thú mỏ vịt là một loài động vật bán thủy sinh đẻ trứng mang tính biểu tượng của nước Úc. Loài vật này đã gây ra nhiều cuộc tranh luận về phân loại học ở châu Âu vào cuối những năm 1700 và đầu những năm 1800. Tính đến tháng 7 năm 2018, chúng đã được công nhận là một loài với tên khoa học là Ornithorhynchus anatinus.
Loài động vật có vú đặc trưng bởi chiếc mỏ vịt kỳ lạ thường hoạt động mạnh nhất vào lúc rạng sáng và chạng vạng. Ngoài ra, chúng cũng có thể hoạt động vào ban ngày tùy thuộc vào mùa, lượng mây, năng suất dòng nước chảy và thậm chí là sở thích cá nhân.
Thú mỏ vịt thường ít hoạt động vào buổi trưa nắng nóng. @Shutterstock
Thú mỏ vịt không ngủ đông. Tuy nhiên, nhiệt độ cơ thể thấp bất thường so với các loài động vật có vú khác (khoảng 32°C). Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chúng có thể duy trì nhiệt độ cơ thể không đổi ngay cả sau thời gian dài ở trong nước có nhiệt độ thấp tới 4 °C.
Các nghiên cứu về loài động vật kỳ lạ này cũng chỉ ra rằng, chúng có thể giữ nhiệt độ cơ thể không đổi bằng cách kiểm soát nhiệt sinh ra từ quá trình trao đổi chất (tất cả các phản ứng hóa học xảy ra trong cơ thể). Cơ thể của loài thú này sẽ thực hiện chức năng giảm lưu lượng máu đến các vùng cơ thể không có lông, đặc biệt là đuôi, bàn chân sau và mỏ. Phần lông không thấm nước và có vai trò giúp giữ lại một lớp không khí cách nhiệt bên cạnh da.
Mặc dù từng sinh sôi nảy nở ở hầu hết miền đông Úc, nhưng hiện nay, thú mỏ vịt đang phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Các tác động tiêu cực do biến đổi khí hậu gây ra như hạn hán và cháy rừng cũng như sự phá hủy môi trường sống do khai hoang và sự phân mảnh của cơ sở hạ tầng sông ngòi,... đều đe dọa đến sự tồn tại của loài đơn huyệt phi thường này.
Thú mỏ vịt đang phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. @Shutterstock
Thú mỏ vịt được xếp vào một bộ động vật có vú riêng biệt được gọi là động vật đơn huyệt Monotremata, bao gồm hai họ và ba chi. Bộ động vật Monotremata được phân biệt với tất cả các loài động vật có vú khác vì chúng đẻ trứng.
Các họ là Tachyglossidae (thú ăn kiến có gai hoặc thú lông nhím) và Ornithorhynchidae (thú mỏ vịt). Ba chi bao gồm: thú mỏ vịt, thú lông nhím mỏ ngắn và thú lông nhím mỏ dài.
Thú mỏ vịt được xếp vào loài động vật đơn huyệt Monotremata @Shutterstock
Khi mới được phát hiện, vẻ ngoài khác thường của thú mỏ vịt đã gây ra rất nhiều nghi ngờ đối với các nhà khoa học châu Âu vì hình dạng và những đặc tính kỳ lạ của mình. Về mặt hình thể, chúng trông giống như loài chuột chũi hoặc rái cá, với chiếc đuôi dẹt của hải ly và cái mỏ của vịt. Các đặc điểm giúp thú mỏ vịt thích nghi với môi trường nước bao gồm cơ thể phẳng, thon dài, mắt và lỗ mũi nằm ở lưng, và bộ lông dày không thấm nước giúp thú mỏ vịt cách nhiệt tốt.
Bộ xương của thú mỏ vịt. @Shutterstock
Thú mỏ vịt thường sống ở các con sông nước ngọt, vùng đất ngập nước và các ao hồ ở Úc. Thỉnh thoảng chúng lặn xuống các vùng nước lợ của cửa sông (khu vực kết hợp nước ngọt và nước mặn nơi các con sông gặp biển) nhưng chủ yếu bám vào các vùng nước ngọt.
Chúng có thể được tìm thấy ở nhiều hệ thống nước ngọt khác nhau, từ các dòng suối nhiệt đới ấm áp ở Queensland đến các hồ đóng băng ở dãy núi Alps của Úc, cho đến tận Tasmania.
Thú mỏ vịt là loài ăn đáy, nghĩa là chúng kiếm ăn bằng cách sử dụng mỏ để đào qua lòng sông. Mỗi ngày, một con thú mỏ vịt cần ăn khoảng 20 phần trăm trọng lượng cơ thể của chúng, đòi hỏi khoảng 12 giờ để tìm kiếm thức ăn. Do khả năng nín thở có phần hạn chế nên thú mỏ vịt thường kiếm ăn ở các hồ và vùng nước nông từ 1 đến 5 mét.
Chế độ ăn của thú mỏ vịt chủ yếu bao gồm các loài động vật không xương sống ở đáy, đặc biệt là ấu trùng, côn trùng. Loài động vật này cũng ăn các sinh vật bơi tự do như: tôm, bọ cánh cứng bơi, bọ nước, nòng nọc, giun, trai nước ngọt và ốc sên.
Thú mỏ vịt thường kiếm ăn ở các hồ và vùng nước nông từ 1 đến 5 mét. @Shutterstock
Các con thú mỏ vịt đực thường đánh nhau trong mùa sinh sản, gây ra vết thương cho nhau bằng những chiếc cựa nhọn ở mắt cá chân.
Việc tán tỉnh và giao phối của loài thú có hình thù kỳ lạ này diễn ra trong nước từ cuối mùa đông đến mùa xuân. Thời gian giao phối thay đổi theo vĩ độ, chẳng hạn như những con sống ở các vùng phía bắc Úc thường giao phối sớm hơn những con sống ở vùng phía nam.
Thú mỏ vịt cái đẻ trứng trong một chiếc hang sâu, nhiều ngăn được đào gần mép nước. Thời kỳ mang thai ít nhất là 2 tuần (có thể lên đến 1 tháng), và quá trình ấp trứng có thể mất thêm 6 đến 10 ngày nữa. Một con cái có thể đẻ từ 1-3 trứng.
Con cái ấp trứng bằng cách cuộn tròn cơ thể xung quanh trứng. Khi thú mỏ vịt con nở, chúng được mẹ cho bú sữa. Vì thú mỏ vịt không có núm vú, sữa được chuyển từ tuyến vú của mẹ sang da, và thú mỏ vịt con bú lông dưới bụng của mẹ. Con non bú trong 3 đến 4 tháng trước khi độc lập kiếm thức ăn.
Thú mỏ vịt non dường như không sinh sản trong năm đầu tiên của cuộc đời, thay vào đó, cả hai giới đều có khả năng sinh sản vào năm thứ hai. Tuy nhiên, nhiều con cái không sinh sản cho đến khi chúng ít nhất 4 tuổi.
Thú mỏ vịt con xuống nước sau khi chào đời 4 tháng. @Shutterstock
Thú mỏ vịt đã tiến hóa chủ yếu để phản ứng với chế độ dòng chảy tự nhiên, vì vậy khi điều đó thay đổi, chúng sẽ chịu thiệt hại do nguồn thức ăn hạn chế. Nếu lượng thức ăn động vật không xương sống không dồi dào, thú mỏ vịt sẽ chết đói và di cư đến nơi khác, dẫn đến sự suy giảm cân bằng hệ sinh thái.
Thú mỏ vịt là loài động vật nhút nhát và thường lặn xuống nước để bơi tránh kẻ tấn công. Tuy nhiên, nếu không thể thoát được, thú mỏ vịt đực sẽ cố đâm kẻ tấn công bằng những chiếc cựa có nọc độc ở chân sau. Những chiếc cựa này có chứa chất độc đủ mạnh để giết chết một con chó, các loài động vật nhỏ hoặc gây đau đớn dữ dội cho con người nếu cựa đâm vào da.
Hiện nay, thú mỏ vịt chỉ sinh sống tại Úc. Theo thông tin từ cẩm nang du lịch, nếu có cơ hội đi du lịch Úc, bạn có thể cân nhắc một số địa điểm để ngắm loài động vật này, chẳng hạn như:
Tại Công viên quốc gia Nymboi-Binderay, dọc theo sông Nymboida của nước Úc chính là nơi sinh sống của loài thú mỏ vịt. Đến với Công viên quốc gia Nymboi-Binderay, du khách có thể thỏa thích bơi lội, cắm trại, chèo thuyền kayak và chèo bè vượt thác,... Khi tham gia các hoạt động trên sông, bạn có thể bắt gặp loài động vật thân thiện này bơi xung quanh mình.
Công viên quốc gia Nymboi-Binderay có những chú mỏ vịt thân thiện. @Shutterstock
Bombala được gọi là đất nước thú mỏ vịt. Khu bảo tồn thú mỏ vịt nằm cách Bombala 4,2 km trên đường Delegate và là nơi lý tưởng để gặp gỡ thú mỏ vịt. Nơi đây còn có sẵn các bàn ăn ngoài trời để bạn có thể cùng gia đình, bạn bè, người thân quây quần ăn uống trong quá trình nhìn ngắm thú mỏ vịt.
Khu bảo tồn Platypus Bombala là nơi bạn có thể thấy thú mỏ vịt tại Úc. @Shutterstock
Theo kinh nghiệm du lịch Úc, nếu di chuyển từ Việt Nam, để đến được các khu tham quan thú mỏ vịt thì trước tiên bạn cần đặt vé máy bay đi Úc. Hiện nay, đã có những chuyến bay thẳng từ Việt Nam sang Úc nên bạn không cần phải quá cảnh ở các quốc gia khác. Thời gian bay dao động trong khoảng 6 đến 10 giờ bay tùy theo chặng bay của bạn.
Fri, 23 May 2025
Scoot
TP HCM (SGN) đi Sydney (SYD)
Bắt đầu từ 3.296.700 VND
Wed, 21 May 2025
Scoot
Hà Nội (HAN) đi Sydney (SYD)
Bắt đầu từ 4.160.560 VND
Tue, 13 May 2025
Jetstar
Melbourne (MEL) đi Sydney (SYD)
Bắt đầu từ 1.286.080 VND
Nếu muốn ngắm thú mỏ vịt tại Úc, bạn nên lên kế hoạch cho hành trình của mình và đặt vé máy bay sớm 6 - 8 tuần. Ngoài ra, bạn có thể chọn combo vé máy bay và dịch vụ đưa đón sân bay của Traveloka để tiết kiệm chi phí cho chuyến đi của mình.
Khi đến Úc, bạn có thể tham khảo một số khách sạn gần địa điểm tham quan như:
Khi đến các địa điểm tham quan thú mỏ vịt, du khách cần lưu ý các điều sau:
Sáng sớm là thời điểm thích hợp để ngắm thú mỏ vịt. @Shutterstock
Thú mỏ vịt không chỉ có ở trên phim mà là một loài vật có thật với hình dáng độc đáo, kỳ thú. Hy vọng những thông tin từ Traveloka sẽ giúp bạn hiểu thêm về loài vật này. Ngoài ra, Traveloka còn dành tặng đến bạn hàng ngàn mã giảm giá “khủng" và loạt deal “cực hời" khi đặt trước khách sạn, vé máy bay, tour du lịch hoặc vé vui chơi và tham quan giải trí. Nhanh tay truy cập ứng dụng để nhận quà và lên kế hoạch cho hành trình sắp tới bạn nhé!