Nếu bạn được giao việc là phụ trách lựa chọn và bày trí các loại mâm ngũ quả trong ngày quan trọng của gia đình, nhưng không biết bắt đầu từ đâu và nên làm gì, đây sẽ là bài viết dành cho bạn.

Trong các ngày quan trọng của gia đình Việt, điển hình như là ngày Tết Trung thu hoặc các ngày Tết Nguyên Đán, đều sẽ xuất hiện một chiếc mâm ngũ quả. Mỗi vùng miền sẽ có cách bày trí và lựa chọn từng loại quả lên mâm khác nhau. Nhưng đều sẽ có một điểm chung là lựa chọn 5 loại trái cây có 5 màu sắc khác nhau. Mục đích của hành động này là để biểu hiện cho “ngũ thiện căn” theo quan niệm của Phật giáo, tín căn, tấn căn, niệm căn, định căn và huệ căn.

Và để bạn không gặp khó khăn trong việc lựa chọn các loại quả trái cây để bày trên mâm cúng, Traveloka gợi ý đến bạn các mâm trái cây phổ biến trải dài từ Bắc chí Nam.

Trong quan niệm của người dân Đồng bằng Sông Cửu Long, khi lựa chọn năm loại trái cây để bày trên mâm cúng sẽ hạn chế lựa chọn các loại quả có khả năng mang đến những điều xấu hoặc xui rủi trong cuộc sống. Điển hình một vài loại trái cây nên tránh sẽ là trái chuối, thường được đọc trại là “chúi”, thể hiện sự nguy khó, trái cam để không phải xảy ra trường hợp “quýt làm cam chịu” hoặc trái lê để không gặp phải tình trạng “lê lết”.

Vì thế, người dân khắp các tỉnh thành của miền Tây sẽ có xu hướng lựa chọn những loại trái cây như mãng cầu, trái dừa, đu đủ, sung và trái dư. Nếu không tìm thấy quả sung, bạn có thể thay thế bằng trái xoài hoặc trái thơm. Và khi lựa chọn các loại quả này trên mâm ngũ quả, bà con miền Tây mong muốn gia đình sẽ có những ngày tháng tốt lành, may mắn, đủ dư dả và sung túc.

Cứ mỗi dịp lễ quan trọng, người dân miền Nam sẽ tất bật chuẩn bị những mâm trái cây rực rỡ sắc màu để dâng lên bàn thờ ông bà, tổ tiên. Và bạn có thắc mắc mâm ngũ quả miền Nam gồm những gì không? Thông thường, bà con miền Nam sẽ chuẩn bị 5 loại quả chính trong mâm cúng, lần lượt là mãng cầu, trái dừa, trái xoài, trái đu đủ và trái sung. Những loại quả này khi xếp lên trên một dĩa sẽ biểu hiện cho thông điệp “Cầu sung vừa đủ xài”.

Ngoài ra, bà con các tỉnh thành miền Nam sẽ sắp xếp thêm 3 trái thơm (hay còn được gọi là dứa) trên mâm cúng trái cây để thể hiện sự vững vàng, không gì lung lay, xoay chuyển được. Và đặc biệt, cặp dưa hấu ruột đỏ vỏ xanh sẽ là loại quả không thể nào thiếu trong mâm cúng trái cây.

Khác với các vùng còn lại, người dân tại các tỉnh thành miền Bắc khi bày trái cây lên mâm sẽ rất chú trọng vào thuyết Ngũ hành của văn hóa phương Đông. Vậy mâm ngũ quả miền Bắc gồm những gì? Trên mâm ngũ quả của người miền Bắc sẽ phải có đầy đủ 5 màu sắc là trắng, xanh, đen, đỏ và vàng. Những màu đơn sắc này sẽ đại diện lần lượt cho Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ.

Ngoài ra, mâm trái cây dâng lên bàn thờ tổ tiên của người miền Bắc sẽ cần có đủ 5 loại trái cây khác nhau, để thể hiện lòng tôn kính và gửi gắm những ước nguyện đến ông bà phù hộ cho gia đình sum vầy và mạnh khỏe. Đặc biệt, số 5 trong mâm ngũ quả của người miền Bắc còn đại diện cho Ngũ Phúc Lâm Môn, lần lượt là Phú - Quý - Thọ - Khang và Ninh. Và để thể hiện rõ nét những điều này, người dân miền Bắc thường chọn các loại quả như chuối xanh, bưởi, phật thủ, quả hồng, trái quất cảnh, quả sung hoặc dứa.

Không giống với các gia đình miền Bắc hoặc những gia đình miền Nam, gia chủ trong các gia đình miền Trung thường không quá cầu kỳ hoặc chú trọng quá nhiều tiểu tiết trong việc lựa chọn loại trái cây trên mâm cúng.

Vì điều kiện khí hậu khắc nghiệt, thường xuyên phải chịu cảnh lũ lụt, hạn hán, cùng với đó là đất khô cằn cỗi, bà con miền Trung thường chọn những loại quả có vẻ ngoài tươi ngon và bắt mắt để bày lên mâm ngũ quả. Thông thường, mâm cúng trái cây của người miền Trung sẽ xuất hiện các loại quả như cam, quýt, chuối, dưa hấu, thanh long,... để dâng lên ông bà, tổ tiên.

Để có một mâm ngũ quả đẹp, bạn nên lựa chọn những quả vừa chín tới, cầm vào cảm thấy chắc tay, cuống còn xanh và không bị trầy xước. Ngoài ra, bạn nên lựa chọn đĩa tròn để trưng trái cây, vì đĩa tròn thể hiện sự tràn đầy và tròn đủ. Sau khi đã chuẩn bị xong các loại trái cây cần thiết để làmmâm cúng dâng lên bàn thờ, bạn sẽ bắt đầu xếp trái cây dần lên đĩa.

Và cách trang trí mâm ngũ quả đơn giản nhất, nhưng vẫn đẹp là sử dụng cách bày trí theo hình tháp. Bạn sẽ sử dụng những quả to bề mặt ngang hoặc lõm như trái chuối để làm bệ đỡ vững vàng và tiếp tục xếp chồng những quả khác lên trên đĩa, lần lượt là quả to trước quả bé sau. Ngoài ra cách trang trí bằng hình tháp, bạn có thể sử dụng cách bày trí đối xứng hoặc hình tròn đối với mâm ngũ quả.

Ngoài mục đích là sử dụng để dâng lên bàn thờ tổ tiên trong những ngày quan trọng của gia đình, mâm ngũ quả còn thường xuất hiện trong những ngày sau:

Vậy là bạn đã biết mâm ngũ quả gồm những gì và thường xuất hiện trong những ngày gì rồi, phải không nào?. Mỗi vùng miền sẽ có những nét đặc trưng riêng biệt, để có thể trải nghiệm những văn hóa Việt Nam rõ nét nhất hãy cùng Traveloka đặt vé máy bay và vé xe khách để đến khám phá các vùng đất này nhé. Ngoài ra, Traveloka có rất nhiều mã giảm giá Traveloka, giúp bạn có một chuyến đi không chỉ vui mà còn tiết kiệm, còn với vô vàn phòng khách sạn, tour du lịch, vé tham quan, vé vui chơi giải trí nữa đó. Nhanh tay truy cập ứng dụng nào bạn ơi!